Chào bạn Ngọc Mai, cám ơn bạn đã gửi câu hỏi đến chuyên mục Hỏi đáp – Bệnh viện Đại học Phenikaa. Vắc xin HPV hiện đang có 2 loại là: Gardasil và Gardasil 9 đều được phát triển bằng công nghệ DNA tái tổ hợp dựa trên phân tử giống virus (Virus-like particles-VLPs). Cơ chế phòng bệnh của vắc xin tương tự các loại vắc xin khác, nghĩa là tạo phản ứng miễn dịch “giả lập” quá trình virus HPV xâm nhập tự nhiên. Khi tiêm vào cơ thể, vắc xin sẽ kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể đặc hiệu. Các kháng thể này có khả năng nhận diện và tiêu diệt virus HPV khi chúng xuất hiện, đồng thời ngăn chặn virus tấn công vào các tế bào khỏe mạnh.
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng vắc xin HPV chỉ có tác dụng dự phòng, không có giá trị điều trị. Cụ thể, tác dụng của tiêm HPV là gì, vắc xin có gây tác dụng phụ không? Cùng tìm hiểu thêm qua nội dung bài viết dưới đây nhé.
Tiêm phòng HPV có tác dụng gì?
Các nghiên cứu chứng minh tác dụng của tiêm HPV bao gồm:
1. Phòng ngừa ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là bệnh lý ác tính đứng thứ tư ở phụ nữ toàn cầu, với khoảng 660.000 ca mắc mới và 350.000 ca tử vong chỉ trong năm 2022. Các nghiên cứu chỉ ra rằng hơn 95% trường hợp ung thư cổ tử cung có nguyên nhân từ virus HPV, trong đó hai chủng HPV-16 và HPV-18 là tác nhân chính. Virus này lây qua quan hệ tình dục, tiếp xúc da, niêm mạc hoặc đường miệng.
Hiện nay, tiêm vắc xin HPV phòng bệnh hiệu quả lên đến 90%. Vì vậy, vắc xin phòng HPV còn được xem là vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung tốt nhất hiện nay.
Tiêm vắc xin HPV phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả
2. Ngăn ngừa bệnh ung thư khác liên quan đến HPV
Các nghiên cứu đã xác định có hơn 140 chủng HPV. Trong đó, khoảng 40 chủng có khả năng gây bệnh ở người. Chúng thường được chia thành hai nhóm: nguy cơ thấp và nguy cơ cao. Phần lớn các ca nhiễm HPV có thể tự đào thải virus trong vòng 6–24 tháng mà không để lại hậu quả. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, virus tồn tại lâu dài trong cơ thể, gây ra các tổn thương như mụn cóc sinh dục, sùi mào gà hoặc tiến triển âm thầm thành những bệnh lý ác tính, bao gồm ung thư hậu môn, ung thư âm đạo, âm hộ và vùng hầu họng.
Vắc xin Gardasil 9 là loại vắc xin thế hệ mới nhất hiện nay có khả năng bảo vệ chống lại 9 chủng HPV (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58). Nhiều trong số này thuộc nhóm nguy cơ cao và là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư âm hộ, âm đạo, dương vật,…. Hiệu quả phòng bệnh của Gardasil 9 được ghi nhận đạt trên 90% với những chủng nằm trong thành phần vắc xin.
Vắc xin Gardasil 9 được chứng minh có khả năng chống lại 9 chủng virus HPV phổ biến
3. Hạn chế bệnh lây truyền qua đường tình dục do HPV
HPV khi xâm nhập vào da và niêm mạc cơ quan sinh dục có thể dẫn đến nhiều bệnh lý lây qua đường tình dục, phổ biến nhất là mụn cóc sinh dục và sùi mào gà. Tuy không đe dọa tính mạng ngay, nhưng những tổn thương này gây khó chịu, ảnh hưởng tâm lý và chất lượng sống. Tiêm vắc xin được xem là biện pháp chủ động và hiệu quả nhất để phòng tránh các bệnh lây truyền do HPV.
4. Góp phần bảo vệ khả năng sinh sản
Nhiễm virus HPV không chỉ gây ra các bệnh lý nguy hiểm mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ. Ở nam giới, HPV có thể làm suy giảm chất lượng tinh trùng, trong khi ở nữ giới, tình trạng nhiễm HPV kéo dài làm giảm tỷ lệ thụ thai, thậm chí dẫn đến nguy cơ vô sinh trong tương lai. Do vậy, tiêm vắc xin HPV giúp ngăn ngừa tình trạng này, góp phần bảo vệ khả năng sinh sản.
5. Gián tiếp bảo vệ người thân và cộng đồng
HPV là loại virus có khả năng lây lan mạnh, không chỉ qua quan hệ tình dục, tiếp xúc da với da, lây truyền từ mẹ sang con mà còn có thể lây gián tiếp qua việc dùng chung khăn tắm, quần áo, đồ lót hoặc các vật dụng cá nhân khác.
Các chuyên gia khuyến nghị nam và nữ ở độ tuổi phù hợp nên chủ động tiêm phòng HPV để bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần ngăn ngừa lây nhiễm cho người thân và cộng đồng. Đây là cách phòng ngừa hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, đồng thời nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của tiêm chủng và kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Tiêm HPV là cách tốt nhất để phòng ngừa lây lan virus HPV
Tìm hiểu thêm:
- [Giải đáp] Nên tiêm HPV khi nào là tốt nhất? Đối tượng nào nên tiêm HPV?
- Tiêm HPV Bao Nhiêu Mũi Là Đủ? Nên Tiêm Từ Mấy Tuổi? Chuyên Gia Giải Đáp
Tiêm vắc xin HPV có tác dụng với những đối tượng nào?
Theo hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế, nam và nữ trong độ tuổi từ 9 đến 45 tuổi đều có thể tiêm vắc xin phòng HPV, bất kể đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Việc tiêm chủng trong giai đoạn này giúp phát huy tối đa hiệu quả phòng bệnh, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm do HPV gây ra.
Hiện nay, Việt Nam đang triển khai tiêm hai loại vắc xin HPV gồm Gardasil và Gardasil 9, đều được sản xuất tại Mỹ và chứng minh hiệu quả trong ngăn ngừa nhiều bệnh lý liên quan đến HPV. Trong đó, vắc xin Gardasil được chỉ định tiêm chủng giới hạn cho nhóm từ 9–26 tuổi. Vắc xin Gardasil 9 mở rộng độ tuổi tiêm từ 9 đến 45 tuổi, tạo thêm cơ hội bảo vệ sức khỏe sinh sản và phòng ngừa ung thư cho người trưởng thành.
Tiêm HPV có tác dụng phụ không? Hướng dẫn cách xử trí
Các loại vắc xin HPV được khẳng định tính an toàn cao, hiệu quả cao trong phòng bệnh. Tuy nhiên, tương tự như các loại vắc xin khác, sau tiêm có thể xuất hiện một số phản ứng phụ.
1. Tác dụng phụ thường gặp sau tiêm vắc xin HPV
- Tác dụng phụ sau khi tiêm HPV phổ biến như: Sưng, nóng, đỏ, đau hoặc cảm giác nhạy cảm hơn ở vùng tiêm. Một số người có thể gặp sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi, buồn ngủ, chán ăn, chóng mặt, buồn nôn hoặc tiêu chảy. Hầu hết đều nhẹ, thoáng qua và không cần điều trị đặc biệt.
- Trường hợp sau tiêm, sốt từ 38,5ºC trở lên: Có thể sử dụng thuốc hạ sốt chứa paracetamol theo đúng liều lượng phù hợp với cân nặng, tuân thủ hướng dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ định trực tiếp của bác sĩ.
- Đau, đỏ, sưng chỗ tiêm: Áp dụng chườm lạnh bằng khăn sạch bọc đá để giảm khó chịu. Lưu ý không nên bôi dầu, chườm nóng hoặc tự ý đắp bất kỳ chất gì lên vết tiêm vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Ngoài ra, tuyệt đối không sử dụng aspirin hay các loại thuốc giảm đau, hạ sốt khác nếu chưa được bác sĩ cho phép.
Những biểu hiện toàn thân thường gặp như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau nhức cơ có thể cải thiện nhờ nghỉ ngơi hợp lý, uống nhiều nước và duy trì chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất. Người tiêm cũng nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát để tạo cảm giác dễ chịu hơn.
2. Tác dụng phụ ít gặp nhưng cần lưu ý
Phần lớn phản ứng sau tiêm ở mức nhẹ và tự khỏi. Tuy nhiên, một tỷ lệ rất nhỏ (khoảng 3/1.000.000) có thể gặp phản ứng nặng như dị ứng, sốt cao kéo dài, rối loạn ý thức, co giật hoặc sốc phản vệ. Đây là những tình huống khẩn cấp cần được xử trí y tế ngay lập tức.
Một số trường hợp có thể gặp chóng mặt hoặc ngất xỉu thoáng qua sau tiêm. Để hạn chế, nên ngồi hoặc nằm nghỉ khoảng 15 phút tại điểm tiêm. Nếu có ngất xỉu, cần đặt người bệnh nằm ngửa, kê cao chân để máu lưu thông tốt hơn lên não.
Mặc dù hiếm, nhưng vẫn có nguy cơ xuất hiện phản ứng dị ứng nặng hoặc sốc phản vệ với các biểu hiện như khó thở, nổi mẩn đỏ toàn thân, tụt huyết áp, hoa mắt chóng mặt. Đây là tình huống khẩn cấp cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức. Tại đây, nhân viên y tế phải luôn chuẩn bị đầy đủ phương tiện cấp cứu, bao gồm epinephrine, để kịp thời xử trí.
Tiêm vắc xin HPV có tác dụng trong bao lâu?
Nghiên cứu khẳng định vắc xin HPV có hiệu quả bảo vệ lên đến 30 năm nếu bạn thực hiện tiêm chủng đúng phác đồ. Hiệu lực của vắc xin không bị suy giảm theo thời gian và cũng không cần tiêm nhắc lại. Đặc biệt, vắc xin có hiệu quả lâu dài nhất cho trẻ em từ 9 – 14 tuổi.
Nên tiêm vắc xin HPV ở đâu?
Khi lựa chọn địa chỉ tiêm vắc xin HPV, điều quan trọng nhất là tìm đến những cơ sở y tế uy tín, nơi có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và quy trình tiêm chủng chuẩn y khoa. Điều này không chỉ giúp đảm bảo chất lượng vắc xin, giảm nguy cơ tác dụng phụ mà còn tăng hiệu quả bảo vệ lâu dài. Trong số các cơ sở tiêm chủng hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Bệnh viện Đại học Phenikaa được đánh giá là một trong những địa chỉ tin cậy hàng đầu. Tại đây, khách hàng sẽ được thăm khám sàng lọc kỹ càng trước tiêm, sử dụng nguồn vắc xin chính hãng được bảo quản trong hệ thống kho lạnh đạt chuẩn quốc tế, cùng quy trình tiêm an toàn, theo dõi sát sau tiêm. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất hiện đại, không gian tiêm chủng thoáng mát và sự chăm sóc tận tình của đội ngũ y tế giúp khách hàng hoàn toàn yên tâm.
Đặc biệt, Trung tâm Tiêm chủng Bệnh viện Phenikaa được trang bị hệ thống cấp cứu hiện đại, sẵn sàng xử trí kịp thời mọi tình huống khẩn cấp – điều mà hầu hết các địa điểm tiêm chủng thông thường không có. Đội ngũ trung tâm còn phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa liên quan để xử lý nhanh chóng những trường hợp sốc phản vệ sau tiêm để đảm bảo an toàn cho mọi khách hàng.
Trung tâm Tiêm chủng Bệnh viện Đại học Phenikaa khuyến cáo lịch tiêm HPV theo độ tuổi
Kết luận
Mong rằng những thông tin trên đã giúp bạn Ngọc Mai hiểu rõ về tiêm HPV có tác dụng gì, các tác dụng phụ có thể gặp và cách xử lý an toàn. Với trường hợp của bạn (31 tuổi, đã sinh con) hoàn toàn có thể tiêm vắc xin Gardasil 9 để phòng ngừa 9 chủng HPV phổ biến.
Để được tư vấn chi tiết, lựa chọn lịch tiêm phù hợp và đảm bảo an toàn tuyệt đối, bạn hãy đến Trung tâm Tiêm chủng – Bệnh viện Đại học Phenikaa hoặc liên hệ hotline: 1900 886648. Đội ngũ chuyên gia luôn sẵn sàng lắng nghe, chia sẻ và giải đáp tận tình mọi thắc mắc.
